Eski Roma’da Kadın

Aile içinde mutlak hakim baba idi. Do­ğan çocuk ister kız, ister erkek olsun, ön­ce babasının önüne bırakılırdı. Baba onu kucağına alırsa, aüesine kabul etmiş, kucağına almazsa kabul etmemiş sayı­lırdı. Aileye kabul edilmeyen çocuklar umumi bir meydanda bırakılır, isteyen onu alıp evlat edinebilirdi. Alan olmazsa ölüme terk edilmiş olurdu. Ancak erkek evlat daima istenen bir şey olduğundan sözkonusu durumlar daha çok kız çocuk­lar içindi.

Roma hukukunda, önceleri kadımn boşanma hakkı yoktu. Neden sonra ka­dınlara bu hak tamndı. Fakat bu da bek­lenen faydamn aksine aile düzeninin al­tüst olmasına yolaçtı. Romalı bir filozof olan Sineka (M.Ö.4- M.S.65) Roma’daki bu boşanma rezaletlerini bir matem havası içinde anlatıyordu. O çağda nikâh­sız üşküer de ayıp sayılmıyordu. Ancak Taibror zamamnda çıkardan bir kanunla asil Romalıların alelade kadınlarla akrabalık kurmaları yasaklandı (22).

Justinyanus (527-565) zamamnda çı­kan bir kanunla kadınlara erkekle eşit miras hakkı tanındı. Ancak bunu eski Roma hukuk ve âdetlerinin değil artık o devirde iyice yayılmış olan Hıristiyanlı­ğın başarısı saymak gerekiyordu.