İSLAM’DA KADIN

İlhamını ilâhî kaynaktan alan Hz. Muhammed (S.A.V.) Müslümanlara yalnız­ca din ve ahiret hayatı hakkında bilgiler vermekle kalmadı, şahsî ve sosyal ha­yatlarında uymaları gereken kuralları da öğretti. Daha uyumlu ve daha mutlu bir aile hayatı için, aile fertlerinin görev ve sorumluluklarıyla kadın haklan konu­sunda, daha önce hiçbir kanun koyucu­nun faaliyetleri arasında yer almayan yeni hükümler ve düzenlemeler getirdi.

İslâm’a göre, Allah’ı anmak, O’ndan yardım ve aff dilemek güzel şeylerdir ve tavsiye edilir. Ne var ki, bunlar iyi bir Müslüman olmaya yetmez, kişiyi, ailesi­ne, yakınlarına ve öteki hem cinslerine karşı yükümlü olduğu görevlerden muaf tutmaz. Kur’ân’da iman, ibadet ve ah­lâk konularıyla birlikte aile, hukuk ve iktisat konularına da yer verilir. Dinle ügili olsun veya olmasın, Kur’ân’da yer al­mış bulunan her şey dinî bir özellik ta­şır, kendi içinde bütünlük arzeden İslâm sisterninin belli bir ünitesi kabul edilir.

Kadının, İslâm’daki yerini, diğer me­deniyet ve hukuk sistemlerindeki yeriy­le mukayese etmek, aradaki farkı veya tezadı yakından görmek arzu edilirse, bunun için sırf münferit olay ve âdetle­rin değü, bütün yön ve sonuçlarıyla bir­likte sistemlerin karşılaştırılması gere­kir (1).

Şunu da belirtmek yerinde olur ki, sos­yal gelişme ve değişmelerde ideoloji ve inançların, özellikle dinlerin önemli rolü olmuştur. Toplumlar inanç ve zihniyet­lerden kuvvet alarak yaşamışlar, onla­rın yönlendirdiği istikamette büyük me­deniyet hamlelerine girişmişler ve geliş­me göstermişlerdir, inançları ihtiyaçlar­dan, ihtiyaçları faaliyet alanlarından soyutlamak mümkün değildir.

Sosyologlar toplumdaki değişmeyi ta­nımak için, onun en küçük ve temel biri­mi olan aile yapısmdaki değişmeden işe başlamak gerektiği görüşündeler. Aynı görüşten hareketle, islâm’ı aile yapı­sında, kadının verini, onun hak ve gö­revlerini, yani islâm aüesinin özelliğini tanımak için ailenin tarih içinde geçirdi­ği evrimi ve aldığı farklı şekilleri kısaca görmek gerekir.